خصوصيات فيزيولوژيک و کميت و کيفيت مواد داخل مني چيست؟

مني مايعي است ژله مانند، شيري رنگ، لزج و چسبناک که با بوي مخصوص که آميزه اي از ترشحات تخمها، اپي ديديم، مجاري وابران، کيسه هاي مني، غده ي پروستات و غده هاي کوپر است.

واکنش آن قليايي (5/7- 3/7- PH) و وزن مخصوص آن 1030- 1028 است. مني از دو قسمت جداگانه تشکيل يافته است. يکي عناصر زنده و تشريحي به نام اسپرماتوزوئيدها که در تخم ها ساخته مي شود و ديگري مايعي موسوم به پلاسماي سمينال که آميخته اي از مواد گوناگون است و اسپرماتوزوئيدها در آن شناورند.

اسپرماتوزوئيدها کمتر از 8 درصد حجم مني را تشکيل مي دهند و تعداد آنها در هر سانتي متر مکعب مني به طور متوسط 120 ميليون است.

هر اسپرماتوزوئيد يک سر و يک دم دارد. سر حدود 5 ميکرون طول و 5/3 ميکرون پهنا دارد و دم (که خود واجد سه قطعه مياني و اصلي و انتهايي است) 55 ميکرون طول دارد. به اين ترتيب طول هر اسپرماتوزوئيد حدود 60 ميکرون است و با حرکات شلاقي دم خود در پلاسماي سمينال حرکت مي کند و سرعت آن 4-1 ميلي متر در دقيقه (يا 14 تا 23 ميکرون در ثانيه) است.

هنگامي که اسپرماتوزوئيدها از تخم ها و احتمالا به سبب فشار مايعي که در لوله هاي مني ساز جمع مي شود خارج مي شوند. هيچ گونه فعاليت و جنبشي ندارند. پس از اين که حداقل 18 ساعت در اپي ديديم ماندند قابليت حرکت پيدا مي کنند، اما حرکت کاملا فعال آنها هنگامي است که ضمن انزال در ترشحات پروستات و کيسه هاي مني شناور مي شوند.

اسپرماتوزوئيدها سلول هايي به 23 کروموزوم هستند و قاعدتا بايد نيمي از آنها حامل کروموزوم جنسي X و نيمي حامل کروموزوم جنسي Y باشند.

اما مشاهدات جديد دانش پژوهان نشان مي دهد که معمولا اين چنين نيست و چه بسا که اسپرماتوزوئيدهاي حامل کروموزوم Y دو برابر اسپرماتوزوئيدهاي حامل کروموزوم X باشند. در گذشته تعيين اين که کدام سپرماتوزوئيد، کروموزوم Y دارد از روي شکل اسپرماتوزوئيدها ممکن نبود ولي تحقيقات جديد نشان مي دهد آنهايي که سرگرد و کوچک و قدرت تحرک بيشتر دارند نر (حامل ک- Y) و آنها که سر بزرگ و دراز دارند مانند (حامل ک- X) مي باشند.

مني در اپي ديديم به ويژه در ناحيه ي دم آن و نيز در مجراي وابران به وويژه در آمپول آن، ذخيره مي شود. اسپرماتوزوئيدها تا هنگامي که در اين محيط قليايي قرار دارند، در صورت تناسب درجه حرارت، مدت ها زنده مي مانند (متجاوز از چند ماه) ولي پس از خروج از بدن مرد در حرارت 37 درجه و محيط قليايي بيش از چند ساعت زنده نخواهند ماند.

براي نگهداري اسپرماتوزوئيدها در محيط خارج بايد از انجماد آنها کمک گرفت و تجربيات جديد نشان داده است که بهترين درجه حرارت براي نگهداري مني 85 درجه سانتي گراد است.

هنگامي که در نتيجه ي نزديکي و يا تلقيح مصنوعي اسپماتوزوئيدها در دستگاه آميزش زن ازاد مي شوند، معمولا بيش از 24 ساعت زنده نمي مانند ولي گاه در مخاط گردن رحم فرو مي روند و تا هفت روز در آنجا زيست مي کنند.

هسته بزرگي که بر سر هر اسپرماتوزوئيد وجود دارد، از مقدار زيادي نوکلئوپروتئين تشکيل يافته و در پيکر هر اسپرماتوزوئيد به طور کلي پروتيدها، چربي ها، بازي هاي مختلف، مواد معدني (به ويژه فسفات) و عناصر مختلف وجود دارد.

مني آدمي به صورت مايعي آبگونه (سيال) از مجراي ادرار خارج مي شود و بلافاصله به توده نشاسته مانندي تبديل مي گردد و دوباره پس از 5 تا 20 آبگونه مي شود. تا هنگامي که مني دوباره آبگونه نشده است، حرکت اسپرماتوزوئيدها در آن ممکن و يا کافي نيست.

از اين رو توصيه مي شود که آزمايش مني پس از 20 دقيقه انجام گيرد. مني در داخل بدن، آبگونه است و در هنگام انزال ماده اي بر آن افزوده مي گردد که آن را منعقد مي سازد. تصور مي کنند که اين انعقاد ناشي از کيسه هاي مني تراوش مي شود. در بسياري از جانوران انعقاد مني صورت نمي پذيرد. ولي در گروهي از آنها غده اي به نام غده ي منعقد کننده وجود دارد که ترشح آن سبب بسته شدن مني آبگونه مي شود.

آبگونه شدن دوباره مني را پس از 20 دقيقه وابسته به ترشح آنزيم پرتئوليتيک از پروستات مي پندارند. ماهيت موادي که در انعقاد و آبگونه شدن مني دخالت مي کند، کاملا ناشناخته مانده است.

اما پس از اين که مني آبگونه شده است در کساني که به طور مادرزادي فاقد مجراي وابران و يا مجراي وابرانشان را ضمن عمل جراحي (براي پيشگيري از آبستني) بسته اند، مني منعقد مي شود تصور مي کنند که چون فقدان مجراي وابران غالبا با فقدان کيسه هاي مني همراه است، (مبدا جنيني آنها نيز يکي است) منعقد نشدن مني مربوط به نبودن کيسه هاي مني در نتيجه فقدان آنزيم وزيکولار است. در اين موارد لازم است که ميزان فروکتوز مني سنجده شود تا وجود يا نبودن کيسه هاي مني آشکار گردد.

چسبندگي يا ويسکوزيته مني، اسپرماتوزوئيدها را در برابر عوامل خارجي به ويژه محيط اسيدي مهبل زن محفوظ مي دارد. اما اگر چسبندگي زياد باشد، اسپرماتوزوئيدها در آن به فلاکت در مي مانند و نيروي جنبشي نخواهند داشت و فرد عقيم خواهد بود.

براي آگاهي بيشتر به تجزيه مني به فصل باروري و نازايي و پيشگيري از آبستني و تلقيح مصنوعي نگاه کنيد.

بايد اشاره کرد که خواص و ترکيب شيميايي مني در افراد مختلف متفاوت است و اين تفاوتها آنچنان اختصاصي است که به کمک آن مي توان افراد را از يکديگر باز شناخت و حساسيت اين آزمايش به حساسيت مطالعات انگشت نگاري مي رسد.

اما متاسفانه برخلاف علائم انگشت نگري، خواص مني در هر فرد پيوسته دگرگون مي شود زيرا که محيط شيميايي دائما در حال تغيير است و از سوي ديگر عوامل محيطي مانند حرارت و نيز دفعات نزال، ترکيب مني را به هم مي زند.

---

ارسال شده در تاریخ : دوشنبه 23 اسفند 1389 - 5:08 توسط : حسین فرجی
خصوصيات فيزيولوژيک و کميت و کيفيت مواد داخل مني چيست؟
]]> آدم بارانی...